NHẬN THỨC LẠI VỀ CHỦ THỂ PHÁP LUẬT VÀ CHỦ THỂ QUAN HỆ PHÁP LUẬT

 

Nguyễn Minh Tuấn

Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà nội

TÓM TẮT

Bài viết phân tích sự bất cập của các khái niệm “chủ thể pháp luật” và “chủ thể quan hệ pháp luật” khi áp dụng vào các quan hệ phát sinh trong môi trường số, nơi nhiều quyết định và hậu quả pháp lý được tạo ra thông qua nền tảng trực tuyến, hệ thống tự động và thuật toán. Các khái niệm truyền thống vốn được xây dựng cho bối cảnh pháp lý thế kỷ XX không còn bao quát được các thực thể đang tham gia vào quá trình tạo lập, duy trì và vận hành quan hệ pháp luật hiện nay. Từ việc khảo sát các tình huống điển hình và đối chiếu kinh nghiệm quốc tế, bài viết đề xuất cách hiểu mới theo hướng nhận diện chủ thể dựa trên vị trí pháp lý mà thực thể đảm nhiệm trong từng quan hệ cụ thể, thay vì chỉ dựa trên năng lực pháp luật và năng lực hành vi. Cách tiếp cận này giúp làm rõ hơn các mắt xích tạo tác động trong quan hệ pháp luật hiện đại và cung cấp cơ sở lý luận để điều chỉnh phù hợp các quan hệ phát sinh trong môi trường số.

Từ khoá: Chủ thể pháp luật; Chủ thể quan hệ pháp luật; Hệ thống kỹ thuật và thuật toán; Trách nhiệm pháp lý trong môi trường số; Tiếp cận dựa trên chức năng và rủi ro.

BẢO VỆ DỮ LIỆU CÁ NHÂN ĐỐI VỚI HỒ SƠ SỨC KHỎE ĐIỆN TỬ TRONG BỐI CẢNH CHUYỂN ĐỔI SỐ

Nguyễn Minh Tuấn

Tạp chí Dân chủ và pháp luật, Kỳ 1 (438), tháng 10/2025, tr. 59-67

Tóm tắt:

Trong bối cảnh chuyển đổi số y tế đang diễn ra mạnh mẽ, hồ sơ sức khỏe điện tử không chỉ là công cụ nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn đặt ra thách thức lớn về bảo mật dữ liệu cá nhân. Mặc dù, hệ thống pháp luật hiện hành đã có những tiến bộ quan trọng, đặc biệt với Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân năm 2025 và các văn bản chuyên ngành của Bộ Y tế, song còn tồn tại những hạn chế về chuẩn mực kỹ thuật, quyền tiếp cận dữ liệu, nghĩa vụ bảo mật của nhân viên y tế và chế tài xử lý. Bài viết tập trung phân tích các quy định pháp luật và thực tiễn bảo vệ dữ liệu cá nhân đối với hồ sơ sức khỏe điện tử ở Việt Nam, kế thừa kinh nghiệm quốc tế và đặt trong tổng thể chính sách chuyển đổi số y tế. Từ đó, đưa ra kiến nghị hoàn thiện pháp luật và cơ chế thực thi theo hướng đồng bộ, hiện đại và nhân văn, nhằm bảo đảm quyền riêng tư, tăng cường niềm tin xã hội và xây dựng hệ sinh thái y tế số an toàn, bền vững.

NGHỀ LUẬT VÀ ĐÀO TẠO LUẬT Ở CỘNG HÒA LIÊN BANG ĐỨC - KINH NGHIỆM THAM KHẢO CHO VIỆT NAM

Nguyễn Minh Tuấn

Tạp chí Nghề luật, Số 10/2025, tr. 105-110

Tóm tắt: Nghề luật là trụ cột của nhà nước pháp quyền, đòi hỏi đào tạo ra những luật gia tinh thông học thuật và thành thạo kỹ năng hành nghề. Cộng hòa Liên bang Đức đã kiến tạo được mô hình đào tạo và hành nghề luật mang tính chuẩn mực, kết hợp lý thuyết, thực tiễn và đạo đức nghề nghiệp, với hai kỳ thi quốc gia nghiêm ngặt và chương trình tập sự đặc thù. Bài viết phân tích cấu trúc và triết lý đào tạo luật tại Đức, đối chiếu với thực trạng Việt Nam, qua đó đề xuất ba định hướng cải cách: tích hợp đào tạo học thuật và kỹ năng hành nghề, tổ chức kỳ thi quốc gia đánh giá năng lực nghề luật, và xây dựng mô hình tập sự bài bản. Những kinh nghiệm này gợi mở giải pháp phát triển đội ngũ luật gia chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.

Từ khóa: đào tạo luật, kỳ thi quốc gia, mô hình Đức, nhà nước pháp quyền, nghề luật.

GIẢI THÍCH PHÁP LUẬT TRONG TRUYỀN THỐNG PHÁP LUẬT ĐỨC VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM

Nguyễn Minh Tuấn

Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà nội

Tóm tắt: Bài viết phân tích toàn diện hệ thống giải thích pháp luật trong truyền thống pháp luật Đức. Theo Savigny, giải thích pháp luật hình thành quanh bốn phương pháp giải thích theo ngữ nghĩa, hệ thống, lịch sử và mục đích. Điểm đặc sắc mô hình giải thích này nằm ở khả năng dung hòa giữa việc phải trung thành với văn bản và thích ứng với thực tiễn, thể hiện qua các kỹ thuật như “giảm trừ” và “mở rộng mục đích”, “giải thích bảo toàn hiệu lực” hay “giải thích thân thiện với luật quốc tế”. Tác giả bài viết cũng chỉ ra rằng, giải thích pháp luật không chỉ là thao tác kỹ thuật mà là biểu hiện của tinh thần pháp quyền, trung thành với quy phạm nhưng không mù quáng, mà hướng tới công bằng và giá trị hiến định. Từ kinh nghiệm Đức, bài viết gợi mở cho Việt Nam trong việc xây dựng lộ trình phát triển một khoa học giải thích pháp luật độc lập, thông qua cải cách đào tạo, phát triển học thuyết và hoàn thiện cơ chế diễn giải hợp hiến như những nền tảng để pháp luật Việt Nam vận hành thực chất trong kỷ nguyên pháp quyền hiện đại.

Từ khoá: Giải thích pháp luật; Giải thích mục đích; Giải thích bảo toàn hiệu lực; So sánh pháp luật.

PHƯƠNG PHÁP LỊCH SỬ PHÁP LÝ VÀ VAI TRÒ CỦA PHƯƠNG PHÁP NÀY ĐỐI VỚI KHOA HỌC PHÁP LÝ ĐƯƠNG ĐẠI

Nguyễn Minh Tuấn, Phương pháp lịch sử pháp lý và vai trò của phương pháp này đối với khoa học pháp lý đương đại, in trong Kỷ yếu Hội thảo khoa học "Phương pháp luận, phương pháp nghiên cứu luật học", Nhà xuất bản Công an nhân dân, Hà nội, 2025

Tóm tắt: Phương pháp lịch sử pháp lý (Rechtsgeschichte) là một trong những công cụ quan trọng của khoa học pháp lý, giúp truy nguyên nguồn gốc và sự vận động của pháp luật trong bối cảnh lịch sử - xã hội cụ thể. Bắt nguồn từ trường phái pháp luật lịch sử ở Đức với đại diện tiêu biểu là Savigny, phương pháp này không chỉ góp phần giải thích chính xác các quy phạm hiện hành mà còn định hình hệ thống pháp luật hiện đại. Bài viết phân tích cơ sở lý luận, lịch sử phát triển và vai trò hiện nay của phương pháp này trong nghiên cứu, giảng dạy và áp dụng pháp luật, đồng thời rút ra những giá trị tham khảo cho quá trình cải cách pháp luật tại Việt Nam. 

ĐỔI MỚI NHẬN THỨC LÝ LUẬN VỀ "THỰC HIỆN PHÁP LUẬT"

Nguyễn Minh Tuấn, Đổi mới nhận thức lý luận về "Thực hiện pháp luật", in trong Kỷ yếu Hội thảo cấp quốc gia: "Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới", do Bộ Tư Pháp và Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức, Hà nội, Tháng 3/2025, tr. 408-435.

Vấn đề thực hiện pháp luật (trong đó bao gồm nhiều nội dung như các hình thức thực hiện pháp luật, áp dụng pháp luật, đến lỗ hổng pháp luật, xung đột pháp luật và giải thích pháp luật) là vấn đề rất phức tạp, vì có sự tham gia của nhiều chủ thể, chịu sự tác động của rất nhiều các yếu tố, do đó phần này cần được quan tâm chỉnh sửa, cập nhật để phù hợp với yêu cầu thực tiễn, phù hợp với yêu cầu những kiến thức nền tảng kiến thức chuyên ngành. Trong phạm vi bài viết này tác giả chỉ ra những yêu cầu như chuẩn hóa khái niệm thực hiện pháp luật, giới thiệu sự đa dạng quan niệm về thực hiện pháp luật trên thế giới, so sánh các hình thức thực hiện pháp luật ở Việt Nam với các cách tiếp cận khác trên thế giới, bổ sung các quan niệm về áp dụng pháp luật, các giai đoạn và các trường hợp áp dụng pháp luật trên thế giới, cũng như những vấn đề về lỗ hổng pháp luật, xung đột pháp luật và giải thích pháp luật.

MỘT SỐ LÝ THUYẾT PHÁP LUẬT MỚI VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG Ở VIỆT NAM

Nguyễn Minh Tuấn, "Một số lý thuyết pháp luật mới và khả năng áp dụng ở Việt Nam", in trong Kỷ yếu Diễn đàn Luật học mùa thu lần thứ ba: Những phát triển mới của Luật học thế giới và Việt Nam, Nhà xuất bản Công an nhân dân (ISBN: 978-604-72-7849-7), Hà nội, 2025, tr. 37-62.

Các lý thuyết pháp luật mới hay các lý thuyết pháp luật đương đại là vấn đề đã được đề cập, thảo luận và áp dụng từ lâu trên thế giới, nhưng ở Việt Nam thì vẫn rất mới mẻ. Có thể hiểu đây là vấn đề "cũ người, nhưng mới ta". Vấn đề này mới vì một phần ít người nghiên cứu và một phần mới vì các công bố về chủ đề này ở Việt Nam cũng rất ít. Trong phạm vi báo cáo khoa học chuyên đề này, tác giả làm rõ một số nội dung tiêu biểu của các lý thuyết pháp luật đương đại trên thế giới hiện nay, trong đó có lý thuyết pháp luật của Lon Luvois Fuller (1902-1978), John Finnis (sih năm 1940), Jeremy Bentham (1748-1832), John Austin (1790-1859), Hans Kelsen (1881-1973), Hebert Lionel Adolphus Hart (1907-1992) và Ronald Myles Dworkin (1931-2013). Từ việc nghiên cứu những lý thuyết pháp luật mới này, tác giả cũng có sự liên hệ, đánh giá về việc áp dụng và khả năng áp dụng chúng ở mức độ nào trong thực tiễn ở Việt Nam hiện nay, ngoài ra tác giả cũng sẽ chỉ ra những vấn đề gì còn ít nghiên cứu hoặc có những khoảng trống, cần tiếp tục nghiên cứu về lý thuyết pháp luật. 

GIÁO TRÌNH LỊCH SỬ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT

TS. Trần Hồng Nhung (Chủ biên), 

cùng sự tham gia của tập thể tác giả: GS.TS. Thái Vĩnh Thắng, PGS.TS. Nguyễn Minh Tuấn, TS. Trần Hồng Nhung, TS. Hà Thị Lan Phương, TS. Phạm Thị Thu Hiền, ThS. Đậu Công Hiệp, ThS. Trần Thị Hoa, ThS. Nguyễn Thị Khánh Huyền, GIÁO TRÌNH LỊCH SỬ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT, Nhà xuất bản Tư pháp, Hà nội, 2025.

Giáo trình Lịch sử nhà nước và pháp luật của Trường Đại học Luật Hà nội do Nhà xuất bản Tư pháp ấn hành tháng 8 năm 2025 là Giáo trình mới nhất, cập nhật nhất hiện nay cung cấp những tri thức cơ bản về sự hình thành, phát triển của nhà nước và pháp luật trên thế giới và ở Việt Nam. Trong chương trình đào tạo cử nhân Luật học, lịch sử nhà nước và pháp luật là học phần thuộc nhóm khoa học pháp lý cơ sở, cung cấp những tri thức cơ bản về sự hình thành và phát triển của nhà nước và pháp luật trên thế giới và Việt nam trong tiến trình lịch sử, đồng thời trang bị phương pháp tư duy, khả năng lập luận, phản biện và cách tiếp cận đa chiều, liên ngành về các vấn đề nhà nước và pháp luật. Giáo trình này là tài liệu quan trọng và cần thiết phục vụ nhu cầu giảng dạy và học tập, là tài liệu bổ ích cho sinh viên, học viên cao học ngành luật và các ngành khoa học xã hội và nhân văn, cũng như những ai quan tâm, muốn tìm hiểu một cách hệ thống những kiến thức cơ bản về lịch sử nhà nước và pháp luật. 

Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!

Sách có bán tại: Trung tâm Phát hành sách và giáo trình, Trường Đại học Luật Hà nội, 87 Nguyễn Chí Thanh, Phường Giảng Võ, Hà nội, Điện thoại: 024.37737550, 0968092630

CƠ CHẾ ĐIỀU CHỈNH ĐẠO ĐỨC NGHỀ LUẬT Ở VIỆT NAM: TIẾP CẬN THỂ CHẾ VÀ ĐỊNH HƯỚNG CẢI CÁCH

Nguyễn Minh Tuấn

TẠP CHÍ PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN, Số 64/2025, tr. 123-139. 

Xem toàn bài click tại đây 

Nội dung bài viết này tập trung vào việc phân tích cơ chế điều chỉnh đạo đức nghề luật ở Việt Nam dưới góc nhìn thể chế hiện đại và so sánh quốc tế. Trên cơ sở khái quát lý luận, tác giả xác lập mô hình bốn thành tố cấu thành một cơ chế điều chỉnh đạo đức nghề luật hiệu quả: xác lập chuẩn mực, thiết chế giám sát, quy trình xử lý vi phạm và cơ chế trách nhiệm giải trình. Tác giả cũng chỉ ra rằng hệ thống hiện hành ở Việt Nam còn thiên về định hướng mềm, thiếu thiết chế độc lập và cơ chế công khai, phản biện xã hội còn mờ nhạt. Tiếp đó, tác giả cũng đã chỉ ra nguyên nhân từ di sản hành chính hóa, thiếu nền tảng lý luận và áp lực xã hội chưa đủ mạnh. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất và phân tích rõ các giải pháp cần thiết như xây dựng bộ quy tắc liên ngành, luật hóa một phần chuẩn mực, thiết lập ủy ban đạo đức độc lập, đẩy mạnh phản hồi xã hội và cải cách đào tạo theo hướng tình huống.

PUBLIC PARTICIPATION IN LEGISLATIVE PROCESS DURING THE STATE OF EMERGENCY IN VIETNAM

Hanh Thi My Dang

University of Law, Vietnam National University, Hanoi

https://orcid.org/0009-0008-6755-4880

Tuan Minh Nguyen

University of Law, Vietnam National University, Hanoi

https://orcid.org/0009-0007-0650-986X

Ius Humani, Revista de Derecho. Vol. 14 (II) (2025), pp. 140-171. 

ISSN: 1390-440X - EISSN: 1390-7794

DOI: https://doi.org/10.31207/ih.v14i2.432

Link to download pdf here 

Abstract: This  research  attempts  to  comprehensively  analyze  the  role  and requirements   of   people's   participation   in   the   legislative   process   during Vietnam's  state  of  emergency.  Using  conventional,  trusted  legal  research methods,  most  notably  desk  review  of  legislation  and  case  law  analysis,  this research affirms that, during a state of emergency, procedures involving public participation cannot follow the usual process. However, a pandemic must never be  used  as  an  excuse  to  erode  democratic  principles,  and  only  when citizens actively  take  part  in  regular  circumstances  will  they  have  the  motivation  to engage during emergencies. With Vietnam, many legal documents were issued by  executive agencies  instead  of  the  National  Assembly.  Therefore, although the timely issuance of policies and laws was ensured during the pandemic, the principles  of  the  legislative  process  were  not  fully  upheld  or  implemented, leading to many debates regarding the legality of the documents issued during this period. In that sense, this research focuses on analyzing the current legal system  and  several  typical  cases  of  law  enforcement  in  Vietnam  and  other countries to identify the legal gap and propose solutions to improve the legal framework on this issue in Vietnam.

Keywords: People’s participation, Legislative process, Vietnam.

SỰ THAY ĐỔI TRONG HỆ THỐNG PHÁP LUẬT CÁC QUỐC GIA CHÂU ÂU DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA QUÁ TRÌNH TOÀN CẦU HOÁ

CHANGES IN THE LEGAL SYSTEM OF EUROPEAN COUNTRIES 

UNDER THE IMPACT OF GLOBALIZATION

Nguyen Minh Tuan

Tạp chí dân chủ và pháp luật, Số 424, Tháng 3/2025, truy cập tại đây

Democracy and Law, No. 424, March 2025, download here

Abstract

This article examines the significant transformations in the legal systems of European countries under the influence of globalization. It focuses on key areas such as legal harmonization within the European Union, environmental law, human rights protection, and compliance with international trade agreements. By analyzing specific legal reforms in Germany, France, and other EU member states, the article explores how these countries balance national interests with international obligations. Among the many changes, the study identifies five major trends: (i) the advancement of legal harmonization, (ii) the strengthening of human rights frameworks, (iii) the alignment of climate and trade standards, (iv) policy responses to migration, and (v) the enhancement of legal technologies. The findings suggest that while globalization poses challenges—such as conflicts between domestic priorities and international demands—it also provides opportunities for deepened international cooperation and the evolution of more adaptive legal systems capable of addressing global issues.

Keywords: globalization, European Union, legal harmonization, legal reform, sustainable development.

NHỮNG GÓC NHÌN MỚI TRONG LÝ THUYẾT PHÁP LUẬT CỦA JOHN FINNIS

 

NEW PERSPECTIVES IN JOHN FINNIS'S LEGAL THEORY  

Nguyễn Minh Tuấn

Tạp chí pháp luật và thực tiễn, Số 62/2025, tr. 135-145, xem toàn văn tại đây 

Hue Journal of Law and Practice, No. 62/2025, pp. 135-145

download here 

Abstract: John Finnis (born July 28, 1940) is a leading figure in contemporary natural law theory, best known for his seminal work Natural Law and Natural Rights (1980). His theory integrates moral philosophy, legal reasoning, and practical reasonableness, centering on the seven basic human goods—fundamental values for human flourishing—and the nine requirements of practical reasonableness—principles guiding rational action. This article analyzes Finnis’s core arguments, evaluating their contributions, limitations, and the debates surrounding his approach. It offers a comprehensive perspective on the significance of his theory in modern legal and political thought.
Keywords: Natural law, seven basic human goods, nine requirements of practical reasonableness, legal philosophy, moral reasoning 

ENHANCING QUESTIONING MECHANISMS IN THE VIETNAMESE NATIONAL ASSEMBLY: CURRENT PRACTICES AND STRATEGIC IMPROVEMENTS

Ho Thi Huong, Nguyen Minh Tuan

International Journal of Law, Justice and Jurisprudence 2025; 5(1): 107-114

DOI: https://www.doi.org/10.22271/2790-0673.2025.v5.i1b.168, 

download bài viết tại đây  

Abstract: According to current legal regulations, the Vietnamese National Assembly employs two forms of questioning: direct questioning and written questioning. This article summarizes questioning activities and the forms of questioning used in the National Assembly. It analyzes the advantages and disadvantages of each form, highlighting their practical implications. The effectiveness of both forms in real-world application is carefully evaluated. A comparative assessment is conducted to identify strengths and weaknesses. Based on the findings, the article proposes solutions to enhance the effectiveness of these questioning methods. These recommendations aim to improve the quality of parliamentary questioning in the future. 

Keywords: Questioning, form of questioning, Vietnam national assembly, direct questioning, written questioning.

LẬP LUẬN DỰA TRÊN ÁN LỆ: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ BÀI HỌC ĐỐI VỚI VIỆT NAM

 

Nguyễn Minh Tuấn

Tạp chí Thông tin Khoa học xã hội, Số 1 (505)/2025, tr. 35-45

Abstract: Reasoning based on case law constitutes the most common and significant form of legal reasoning. Analogical reasoning, among other types of case law reasoning, including reasoning based on binding precedents, persuasive precedents, overruling precedents, distinguishing precedents, prevails. The paper examines, analyzes, and evaluates these types of reasoning from an international perspective, using arguments derived from specific cases. It also offers suggestions for applying and developing this method, particularly in the context of legal reasoning in case law in Vietnam today.

Keywords: Binding Precedent, Persuasive Precedent, Overruling Precedent, Distinguishing Precedent, Analogical Reasoning

DỰ THẢO LUẬT NHÀ GIÁO: CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC TRONG VIỆC NÂNG CAO VỊ THẾ NHÀ GIÁO

Nguyễn Minh Tuấn

Tạp chí Giáo dục và Xã hội (Journal of Education and Society), 

Số 167 (288), Tháng 2/2025 (kì 2), tr. 220-224

Abstract: The Draft Law on Teachers is a significant step toward protecting teachers' rights and improving their quality. This article analyzes five key issues: overlap with existing laws, lack of transparent supervision, insufficient emphasis on practical competencies, inadequate legal protection for teachers, and inflexible policies for educators in remote areas. The author proposes clarifying the law's distinct features, strengthening enforcement mechanisms, and implementing practical support and flexible policies. These solutions ensure feasibility and enhance teachers' status, aligning with the goal of sustainable educational development.

Keywords: Law on Teachers, teachers’ rights and obligations, teacher protection, teacher competency, teacher ethics.

HISTORICAL AND LEGISLATIVE VALUES OF LE DYNASTY’S PENAL CODE IN VIETNAM

 

Tran Tuan Kiet, Nguyen Minh Tuan, 

Russian Law Journal, Vol. 12 No. 02 (2024), pp. 2990-2997

Link to download: https://www.russianlawjournal.org/index.php/journal/article/view/4771/3089

Abstract: The medieval Vietnamese legal system was deeply influenced by Chinese law, a legacy shaped by over a millennium of Chinese rule before Vietnam secured its independence in the 10th century. As one of the great ancient civilizations, alongside Mesopotamia, India, and Egypt, China profoundly affected its neighbors, offering a rich legal tradition to study and adapt. However, the Le Dynasty's Penal Code went beyond mere imitation. By blending inherited principles with Vietnam's cultural and social realities, it became a uniquely Vietnamese legal framework. This raises an interesting question: what innovations in legislative techniques and content set this code apart? The following analysis explores these groundbreaking contributions, highlighting their historical and cultural significance.

Keywords: Le Dynasty’s Penal Code, criminal law; creativity; legislative techniques; legislative content.

LEGAL SOLUTIONS ON PERSONAL DATA PROTECTION FOR ELECTRONIC HEALTH RECORDS: IN DIGITAL TRANSFORMATION IN VIETNAM

Nguyen Minh Tuan et al.

Journal of Law and Sustainable Development, Vol. 13, No. 2 (2025), e4212. 

https://doi.org/10.55908/sdgs.v13i2.4212

Link: https://ojs.journalsdg.org/jlss/article/view/4212 

Abstract: Digital transformation is a key driver in modern healthcare systems. In Vietnam, transitioning from paper-based to electronic health records (EHR) offers improved efficiency and quality in healthcare services. However, safeguarding personal data within EHRs is paramount due to the sensitivity of the information involved. This paper explores the existing legal framework on personal data protection for EHRs in Vietnam, identifies critical gaps, and provides actionable recommendations for enhancing legal mechanisms. The study underscores the necessity of a comprehensive law on personal data protection and the development of uniform standards and enforcement mechanisms.

Keywords: electronic health records, personal data protection, digital transformation, Vietnam healthcare, legal framework

PHÂN ĐỊNH THẨM QUYỀN GIỮA LIÊN BANG, TIỂU BANG Ở CỘNG HÒA LIÊN BANG ĐỨC VÀ MỘT SỐ GỢI MỞ CHO VIỆT NAM

Nguyễn Minh Tuấn

Tạp chí Nhà nước và Pháp luật, Số 4(424)/2024, tr. 73-84. 

Bài viết tập trung làm rõ cơ chế phân định thẩm quyền theo chiều dọc ở Cộng hòa liên bang Đức hiện nay. Cụ thể, tác giả làm rõ sự phân định thẩm quyền giữa liên bang và tiểu bang về lập pháp, hành pháp, tư pháp, ngoại giao, tài chính và các lĩnh vực khác. Ngoài ra, hình thức pháp lý, cơ chế giám sát, cơ chế giải quyết tranh chấp và cơ chế hợp tác, phối hợp giữa liên bang và tiểu bang cũng được phân tích, làm rõ. Từ những bài học kinh nghiệm về phân định thẩm quyền giữa liên bang và tiểu bang ở Đức, tác giả đưa ra một số gợi mở cho việc phân định thẩm quyền giữa trung ương và địa phương ở Việt Nam. 

A STUDY ON THE HUMAN RIGHTS PROTECTION PARADIGM IN THE CHINESE LEGAL FAMILY – FOCUSING ON ANCIENT CHINA AND VIETNAM

NGUYEN MINH TUAN; LIAO XIAOYING; DINH VAN LIEM,

RUSSIAN LAW JOURNAL,

ISSN 2309-8678 (Print)

ISSN 2312-3605 (Online),

Volume - XII (2024) Issue 2, pp. 1899-1908

Link to download: 

https://www.russianlawjournal.org/index.php/journal/article/view/4593/2957

Abstract: We  can achieve human rights protection through  different methods. To safeguard human rights  means  to  uphold  the  fundamental  circumstances  that  uphold  human  dignity  in  a  time  and location. This article aims to examine the legal systems of ancient China and Vietnam within the Chinese Legal  Family.  It  explores  the  different  approaches  to  safeguarding  human  rights  within  this  legal framework,  highlighting  that  procedural  law  is  not  the  sole  method  of  human  rights  protection. Whether it is substantive law or a combination of substantive law and procedural law, they are just different styles of human rights protection, and the results are ultimately the same.

Keywords: Chinese Legal Family, human rights protection paradigm, procedural justice, China, Vietnam

KHÁI NIỆM HỆ THỐNG PHÁP LUẬT - MỘT DẪN NHẬP VÀO LÝ THUYẾT

TÁC GIẢ: JOSEPH JAZ

DỊCH GIẢ: HUỲNH THIÊN TỨ

LỜI GIỚI THIỆU: PGS.TS. TRẦN KIÊN,

PGS.TS. NGUYỄN MINH TUẤN

Joseph Jaz (1939-2022) là một trong những nhà lý thuyết pháp luật tiêu biểu nhất của trường phái pháp luật thực chứng hiện đại. Tác phẩm gắn liền với tên tuổi của ông là cuốn Khái niệm hệ thống pháp luật - Một dẫn nhập vào lý thuyết mà quý vị đang cầm trên tay. Cuốn sách này có ý nghĩa quan trọng đến mức nhiều nhà nghiên cứu khoa học pháp lý cho rằng thông qua nó Joseph Jaz đã mở cánh cửa để bước vào chủ nghĩa thực chứng pháp lý. Sẽ rất đáng tiếc nếu quý vị muốn tìm hiểu về chủ nghĩa thực chứng pháp lý nhưng lại bỏ qua cuốn sách quan trọng này. Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách này đến quý độc giả, đặc biệt là các sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh chuyên ngành luật. Cuốn sách được mua bản quyền, được dịch bởi dịch giả Huỳnh Thiên Tứ và tổ chức phát hành bởi Omega Plus Books. Sách được bán rộng rãi tại các nhà sách trên toàn quốc.

Trân trọng giới thiệu!

CHALLENGES AND SOLUTIONS FOR LEGAL TRANSPLANTATION: A CASE STUDY IN VIETNAM

Nguyen Minh Tuan

PSYCHOLOGY AND EDUCATION Vol. 61 No. 9 (2024): 1368-1372
ISSN: 0033-3077

Full text download: 

http://psychologyandeducation.net/pae/index.php/pae/article/view/9284/7406 

ABSTRACT

In Vietnam, legal transplantation is not entirely a recent problem, because in Vietnamese history, they have partially transplanted Chinese law, French law, and Soviet law. Legal implantation is not an undemanding job. Recognizing the difficulties and challenges in legal transplantation is very meaningful in both theoretical and practical aspects. In this article, the author points out the challenges of legal transplantation, and initially offers practical solutions to improve the effectiveness of legal transplantation in Vietnam in the coming time. 

KEYWORDS

Legal transplantation, challenges in law transplantation, foreign law

GIÁO TRÌNH NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT CÁC QUỐC GIA ASEAN

GS.TS. Hoàng Thị Kim Quế (Chủ biên), 

PGS.TS. Nguyễn Hoàng Anh, PGS.TS. Nguyễn Minh Tuấn, 

PGS.TS. Mai Văn Thắng, TS. Lê Thị Phương Nga, TS. Nguyễn Văn Quân

Tủ sách khoa học MS: 603-KHXH-2024, ISBN: 978-604-43-2298-8, 

Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà nội, 2024

Việt Nam là thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), đã và đang có nhiều đóng góp tích cực, trách nhiệm và hiệu quả trong hợp tác toàn diện của ASEAN. Nghiên cứu, tìm hiểu nhà nước, pháp luật các quốc gia ASEAN cùng những đặc trưng cơ bản về địa lý, dân số, văn hóa, lịch sử như là những yếu tố tác động đến có ý nghĩa chính trị, xã hội, pháp lý quan trọng, góp phần nhận thức và triển khai thực hiện chính sách hội nhập khu vực và quốc tế của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Với cách tiếp cận liên ngành, nghiên cứu nhà nước và pháp luật các quốc gia ASEAN đồng thời còn giúp ta hiểu thêm những nét cơ bản về xu hướng phát triển của các quốc gia ASEAN cả về nhà nước, pháp luật, quản trị quốc gia và về quản trị địa phương. Học phần nhà nước và pháp luật các quốc gia ASEAN là một học phần quan trọng trong chương trình đào tạo cử nhân luật học cung cấp những kiến thức cơ bản về nhà nước và pháp luật các quốc gia ASEAN, giúp người học nhận biết được những điểm tương đồng và khác biệt về văn hóa, lịch sử, chính trị, hình thức, tổ chức bộ máy nhà nước, pháp luật của từng quốc gia thành viên ASEAN. 

Cơ cấu tổng thể của giáo trình này gồm hai phần chính. Phần thứ nhất là nhập môn nhà nước và pháp luật các quốc gia ASEAN, tổng quan về ASEAN, tổng quan về nhà nước và pháp luật các quốc gia ASEAN. Phần thứ hai là về nhà nước và pháp luật các quốc gia thành viên ASEAN. 

Mặc dù có nhiều nỗ lực, nhưng chắc chắn không tránh khỏi những khiếm khuyết khi biên soạn giáo trình này. Các tác giả xin được tiếp thu các ý kiến nhận xét, góp ý, gợi mở về nội dung giáo trình để hoàn thiện hơn trong những lần tái bản tiếp theo.

Trân trọng giới thiệu cuốn sách này tới bạn đọc!

GIÁO TRÌNH XÃ HỘI HỌC PHÁP LUẬT (2024)

GS.TSKH. Đào Trí Úc, GS.TS. Hoàng Thị Kim Quế (Đồng chủ biên), 

PGS.TS. Nguyễn Hoàng Anh, PGS.TS. Nguyễn Minh Tuấn, 

PGS.TS. Mai Văn Thắng, TS. Phạm Thị Duyên Thảo

Tủ sách khoa học: MS: 602-KHXH-2024, 

ISBN: 978-604-43-2297-1, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà nội, 2024

Xã hội học pháp luật là một trong những lĩnh vực cơ bản của khoa học pháp lý và đào tạo luật học. Trên phương diện thực tiễn, nghiên cứu lý thuyết và ứng dụng, xã hội học pháp luật ngày càng có vị trí, vai trò, giá trị hữu ích trong xây dựng, thực hiện, áp dụng pháp luật, tạo lập văn hóa pháp luật; đảm bảo hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà nước, quản trị quốc gia, quản trị địa phương. 

Nội dung Giáo trình này bao gồm những kiến thức cơ bản của xã hội học lý thuyết và xã hội học ứng dụng tập trung vào các lĩnh vực xây dựng pháp luật, thưucj hiện, áp dụng pháp luật, xã hội học vi phạm pháp luật, xã hội học tội phạm, xã hội học văn hóa pháp luật và giáo dục pháp luật, xã hội học về xung đột xã hội. Đồng thời trong cơ cấu của Giáo trình này còn có hợp phần về lịch sử hình thành, phát triển xã hội học pháp luật; các trường phái xã hội học pháp luật cơ bản; xã hội học trong các lĩnh vực quan hệ pháp luật tư và xã hội học xung đột xã hội. 

Chúng tôi xin trân trọng giới thiệu cuốn giáo trình này tới bạn đọc và mong muốn nhận được sự góp ý, gợi mở của các đồng nghiệp, các nhà nghiên cứu, nhà quản lý, sinh viên và đông đảo bạn đọc để tiếp tục hoàn thiện giáo trình này trong các lần tái bản tiếp theo.

Trân trọng giới thiệu!

VALUES OF PROTECTING HUMAN RIGHTS IN CRIMINAL PROCEDURAL CODE OF LE DYNASTY IN VIETNAM

Nguyen Minh Tuan

International Journal of Law, Justice and Jurisprudence

2024, Vol. 4, Issue 2, Part B, pp. 125-128. 

DOI: https://doi.org/10.22271/2790-0673.2024.v4.i2b.131

Int. J. Law Justice Jurisprudence, 2024; 4(2): 125-128

Download full text: https://www.lawjournal.info/article/131/4-2-14-318.pdf 

Abstract: Vietnam has possessed a distinct and exceptional Criminal Procedure Code known as the Criminal Procedure Code of the Le Dynasty since the latter part of the 18th century. While the Le Dynasty drew inspiration from Chinese law, they did not simply copy it. Instead, they created their own Criminal Procedure Code alongside the Criminal Code. Containing a total of 31 articles, this Code provides a comprehensive set of guidelines and protocols for addressing a wide range of cases, including murder, robbery, theft, gambling, and even crimes involving the mistreatment of innocent individuals. This approach, when placed in the historical context of that time, is truly unique. This Code is widely regarded as one of the earliest Criminal Procedure Codes in Eastern countries. The author of this article will examine the content and significance of this Code to highlight the importance of safeguarding human rights and legitimate interests. These values, as per the author's perspective, can be further upheld and advanced in the present circumstances. 

Keywords: Criminal procedural code, criminal code, le dynasty, protection of human rights, Vietnam

THỰC TRẠNG NHẬN THỨC, ÁP DỤNG LUẬT MỀM Ở VIỆT NAM VÀ MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ

Nguyễn Minh Tuấn

Tống Thị Phương

Tạp chí Nghiên cứu lập pháp, Văn phòng Quốc hội, Số 12 (491)/2024, tr. 3-9

Trên thế giới đương đại và đặc biệt trong xu thế mở rộng nguồn của pháp luật hiện nay, luật mềm ngày càng trở nên phổ biến. Thuật ngữ này được sử dụng để nói đến các công cụ không chính thức xác lập hiệu lực pháp lý, nhưng trên thực tế có thể đem lại những ảnh hưởng pháp lý nhất định khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thừa nhận và áp dụng. Trong bài viết này, các tác giả phân tích các quan niệm hiện nay về luật mềm, thực trạng nhận thức, áp dụng luật mềm ở Việt Nam và đề xuất một số khuyên nghị. 

BÀN VỀ LÝ THUYẾT PHÁP LUẬT CỦA LON LUVOIS FULLER

Nguyễn Minh Tuấn,

Tạp chí Khoa học pháp lý Việt Nam, Số 10 (170)/2023, tr. 15-25.

Lon Luvois Fuller (1902-1978), một trong những nhà lý thuyết pháp luật đương đại nổi tiếng nhất trên thế giới, đại diện tiêu biểu cho trường phái pháp luật tự nhiên đương đại, đưa ra lập luận nổi tiếng rằng tất cả các hệ thống pháp luật đều chứa đựng một đạo đức bên trong. Những tác phẩm nổi tiếng thể hiện lý thuyết của ông bao gồm cuộc tranh luận giữa ông và Giáo sư Hart. H.L.A trong cuốn The Morality of law, xuất bản năm 1969 và vụ án giả định năm nhà thám hiểm Speluncean. Trong bài viết này, tác giả tập trung phân tích nội dung căn bản của các tác phẩm này, đồng thời chỉ ra một số điểm tích cực và hạn chế của lý thuyết. 

NHỮNG ĐÓNG GÓP VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN TIẾP TỤC TRAO ĐỔI TRONG LÝ THUYẾT PHÁP LUẬT CỦA JEREMY BENTHAM

 Nguyễn Minh Tuấn

Tạp chí Nghiên cứu Châu Âu, Số 5 (272) 2023, tr. 28-36

Jeremy Bentham (1748-1832) là một nhà luật học, nhà triết học, nhà cải cách pháp lý và xã hội nổi tiếng người Anh. Ông cũng là một trong những người có ảnh hưởng nhất của trường phái thực chứng pháp luật, người sáng lập chủ nghĩa vị lợi. Mục đích của bài viết này là tác giả tìm kiếm và chỉ ra những đóng góp quan trọng của Bentham về lý thuyết pháp luật, đồng thời phân tích những vấn đề cần tiếp tục trao đổi trong lý thuyết của ông. 

LEGISLATIVE VALUES 

IN THE LE DYNASTY'S CRIMINAL CODE

Nguyen Minh Tuan

VNU University of Law, 144 Xuan Thuy, Cau Giay, Hanoi, Vietnam

VNU JOURNAL OF SCIENCE: LEGAL STUDIES, VOL 39, NO. 3 (2023), PP. 1-9.

Abstract: The Criminal Code of the Le dynasty is one of the typical legal heritages of Vietnam. Many progressive values can be found in this Code to be inherited. In this article, the author points out the technical and content innovations of this Code in comparison with the Codes of Ly-Tran dynasties or Chinese law. Then, at the conclusion part, the author suggests some learned lessons relating to the values of this Code for the legislation of Vietnam today to continue to inherit.

Keywords: Criminal Code of Le dynasty, creativity, values, legislative technique, legislative content. 

GIỚI THIỆU SÁCH CHUYÊN KHẢO "CÁC LÝ THUYẾT PHÁP LUẬT ĐƯƠNG ĐẠI TRÊN THẾ GIỚI"

PGS.TS. Nguyễn Minh Tuấn, TS. Nguyễn Văn Quân (Đồng chủ biên)

Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà nội, 2023 (Xuất bản tháng 9/2023. Mua và thanh toán trực tuyến tại: https://press.vnu.edu.vn/cac-ly-thuyet-phap-luat-duong...)

Nền tảng lý thuyết đối với bất kỳ ngành khoa học nào cũng đều có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Đối với khoa học pháp lý cũng vậy, các lý thuyết pháp luật, đặc biệt là những lý thuyết đương đại tiêu biểu, những lý thuyết đang có ảnh hưởng lớn trên thế giới là những vấn đề cơ bản, nền tảng, có tính chất quyết định đến sự định hình và phát triển của ngành khoa học này.

Những lý thuyết pháp luật nào đang có ảnh hưởng lớn trên thế giới hiện nay? Nội dung và ý nghĩa của những lý thuyết này là gì? Những vấn đề nào của lý thuyết còn bỏ ngỏ hoặc tiếp tục cần được nghiên cứu? Tất cả những vấn đề đó sẽ được phân tích, làm rõ một cách hệ thống, toàn diện và sâu sắc trong cuốn sách chuyên khảo này.

Hàng loạt các lý thuyết pháp luật đương đại như lý thuyết pháp luật tự nhiên đương đại của Lon Luvois Fuller, John Finnis; Lý thuyết pháp luật thực chứng đương đại của Jeremy Bentham, John Austin, Herbert Lionel Adolphus Hart; Lý thuyết pháp luật của Hans Kelsen; Lý thuyết pháp luật của Ronald Dworkin; Lý thuyết pháp luật của chủ nghĩa hiện thực Mỹ; Lý thuyết pháp luật của chủ nghĩa Marx và chủ nghĩa Marx hiện đại; Lý thuyết xã hội học pháp luật (sociological jurisprudence); Lý thuyết về công lý của John Rawls (John Rawl's justice theory); Lý thuyết pháp luật nữ quyền (feminist legal theory) được giới thiệu, phân tích, làm rõ. Không những thế, từ những lý thuyết này, các tác giả cuốn sách cũng liên hệ về tình hình nghiên cứu các lý thuyết pháp luật đương đại ở Việt Nam và gợi mở các hướng nghiên cứu tiếp theo.

Thành công của cuốn sách chuyên khảo này là đã tiếp cận được với những tác phẩm gốc của chính tác giả lý thuyết, từng bước làm sáng tỏ nội dung từng lý thuyết pháp luật, trên cơ sở tìm hiểu cả ngữ cảnh lịch sử, văn hoá và bối cảnh của câu hỏi lý thuyết pháp luật đó. Tương ứng với từng lý thuyết, các vấn đề được giới thiệu và phân tích một cách nhất quán trong tất cả các Chương bao gồm về tác giả và những tác phẩm nổi tiếng của tác giả đó là gì, nội dung lý thuyết trong những tác phẩm đó bao gồm những phát hiện chính nào, những đóng góp của lý thuyết đó đối với khoa học pháp lý ra sao và những vấn đề nào còn bỏ ngỏ hoặc tiếp tục cần tranh luận.

Cuốn sách này không chỉ dành cho sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh ngành luật hay những giảng viên, những nhà nghiên cứu khoa học pháp lý mà còn là cuốn sách hữu ích cho những nhà nghiên cứu khoa học xã hội, cho tất cả những ai quan tâm, muốn tìm hiểu một cách hệ thống, toàn diện về chủ đề này. Hi vọng đây sẽ là một tài liệu hữu ích đối với bạn đọc về vấn đề các lý thuyết pháp luật đương đại trên thế giới hiện nay.

Trân trọng giới thiệu cuốn sách này đến với bạn đọc!

PERCEPTION, APPLICATION, AND SOME RECOMMENDATIONS OF SOLF LAW IN VIETNAM

A/Prof. Dr. Nguyen Minh Tuan, LLB. Tong Thi Phuong

Vietnam National University, Hanoi, University of Law,

144 Xuan Thuy, Cau Giay, Hanoi, Vietnam

The Journal of Middle East and North Africa Sciences, 9(09), 1-5]. 

(P-ISSN 2412- 9763) - (e-ISSN 2412-8937). www.jomenas.org

Email: tuannm@vnu.edu.vn

Download full text here

Abstract: In the contemporary world and especially in the current trend of expanding legal sources, “soft law” is becoming more and more popular. This term refers to legal tools that do not officially establish legal effect, but in fact, can bring about certain legal results by being recognized and applied by competent state agencies. In this article, the authors analyze current concepts of soft law, point out the reality of the perception and application of soft law in Vietnam, and propose some recommendations.

To cite this article

[Tuan, N. M. & Phuong, T. T. (2023). Perception, Application, and Some Recommendations of Soft Law in Vietnam. The Journal of Middle East and North Africa Sciences, 9(09), 1-5]. (P-ISSN 2412- 9763) - (e-ISSN 2412-8937). www.jomenas.org.]

Keywords: Soft law, Perception of soft law, Application of soft law, Vietnam.

SOME SPECIFIC LEGAL MEASURES TO PROMOTE THE SOCIAL INTEGRATION OF PEOPLE WITH DISABILITIES IN VIETNAM

A/Prof. Dr. Nguyen Minh Tuan et al. 

International Journal of Social Science and Economic Research, Vol. 8, No. 4, Apr. 2023, pp. 568-581, doi.org/10.46609/IJSSER.2023.v08i04.001. Accessed Apr. 2023. 

Download full text here.

ABSTRACT:  This article is about legal measures to promote the social integration of the people with disabilities in Vietnam. It is divided into three parts. In the first part, the authors give an overview of Vietnamese law for social integration of people with disabilities (I). In the second part, the measures to promote social integration from people with disabilities in Vietnam shall be interpreted (II) and the final part deals with suggestions for further promoting the social integration of people with disabilities in Vietnam (III). 

KEY WORDS: Social integration, People with disabilities, legal measures

 

Bàn về đồng thuận xã hội trong quản trị nhà nước nhằm bảo vệ quyền của các nhóm yếu thế

PGS. TS, NGUYỄN MINH TUẤN

Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

THS. TRẦN TUẤN KIỆT

Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

Tóm tắt: Quản trị nhà nước được tiến hành dựa trên sự đồng thuận xã hội - sự đồng thuận của các nhóm có lợi ích, quan điểm và tầm nhìn khác biệt. Tuy nhiên, trong xã hội có những nhóm sở hữu nguồn lực và năng lực thua kém, những nhóm gặp khó khăn trong việc bảo đảm quyền lợi của mình trong các cuộc thương thảo mở. Vì thế, bảo vệ các nhóm yếu thế là một vấn đề đáng lưu tâm trong nghiên cứu về quản trị nhà nước hiện đại. Trong bài viết này, các tác giả phân tích, làm rõ các cách tiếp cận về đồng thuận xã hội trong quản trị nhà nước, từ đó đưa ra các gợi mở nhằm bảo vệ tốt hơn quyền của các nhóm yếu thế.

Từ khóa: Quản trị nhà nước, đồng thuận xã hội, nhóm yếu thế.

Abstract: State governance is implemented based on social consensus - the consensus of groups with varying interests, views and visions. However, it is inevitable that there are groups with inferior resources and capabilities, groups that face with difficulty in ensuring their interests in public negotiations. Therefore, protecting such disadvantaged groups is an noticable topic in modern state governance studies. Within this article, the authors give out an analysis of the approaches about social consensus to find out appropriate suggestions to better protect the rights of disadvantaged groups.

Keywords: State governance; social consensus; disadvantaged groups.